مجله شبونه
تشخیص و درمان مننژیت
مننژیت، التهاب غشاهای مننژ که مغز و نخاع را احاطه می‌کنند، یک بیماری جدی است که نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد. این التهاب می‌تواند ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی، قارچی یا انگلی باشد. در موارد نادر، مننژیت می‌تواند ناشی از شرایط غیرعفونی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس یا داروها باشد.
علائم مننژیت
علائم مننژیت می‌تواند به سرعت ظاهر شود و در عرض چند ساعت بدتر شود. علائم شایع عبارتند از:
- تب بالا: تب 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر که ممکن است ناگهانی شروع شود.
- سردرد شدید: سردردی که معمولاً شدید و ضربان‌دار است و ممکن است با حالت تهوع و استفراغ همراه باشد.
- سفتی گردن: مشکل در خم کردن سر به جلو، به طوری که چانه به سینه نرسد.
- حالت تهوع و استفراغ: حالت تهوع و استفراغ که ممکن است شدید باشد و بدون دلیل مشخصی رخ دهد.
- گیجی: گیجی، عدم تمرکز و مشکل در تفکر واضح.
- خواب آلودگی: خواب آلودگی غیرمعمول یا مشکل در بیدار ماندن.
- تشنج: به خصوص در نوزادان و شیرخواران.
- بثورات پوستی: بثورات پوستی که ممکن است قرمز، بنفش یا قهوه‌ای باشد و در نواحی مختلف بدن ظاهر شود (در برخی موارد).
در نوزادان و شیرخواران، علائم مننژیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تب: تب 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر، که ممکن است تنها علامت باشد.
- تحریک پذیری: گریه مداوم، بیقراری و مشکل در آرام کردن نوزاد.
- امتناع از شیر خوردن: عدم تمایل به خوردن شیر یا غذا.
- برآمدگی نرم در ناحیه سر (فونتانل): تورم یا برآمدگی در ناحیه نرم بالای سر نوزاد.
- تنش در عضلات گردن: مقاومت نوزاد در برابر خم شدن سر به جلو.
تشخیص مننژیت
اگر پزشک مشکوک به مننژیت باشد، برای تأیید تشخیص و تعیین علت عفونت، آزمایشاتی را تجویز می‌کند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون: برای بررسی وجود عفونت، شمارش گلبول‌های سفید و سطح الکترولیت‌ها.
- نمونه‌گیری از مایع نخاعی (لومبار پونکسیون): شامل خارج کردن مقدار کمی مایع نخاعی از طریق کمر با استفاده از یک سوزن برای بررسی عفونت، نوع گلبول سفید، قند و پروتئین.
- آزمایشات تصویربرداری: مانند CT اسکن یا MRI سر، در صورت لزوم برای بررسی تورم مغز یا خونریزی.
درمان مننژیت
درمان مننژیت به علت آن بستگی دارد:
- مننژیت باکتریایی: با آنتی‌بیوتیک‌های وریدی به مدت 7 تا 10 روز درمان می‌شود. در موارد شدید، ممکن است از استروئیدها برای کاهش التهاب مغز نیز استفاده شود.
- مننژیت ویروسی: معمولاً خود به خود در عرض 1 تا 2 هفته از بین می‌رود. در برخی موارد، ممکن است برای تسکین علائم داروهایی مانند داروهای مسکن و ضد تهوع تجویز شود.
- مننژیت قارچی: با داروهای ضد قارچ به مدت 4 تا 6 هفته درمان می‌شود.
- مننژیت ناشی از انگل: با داروهای ضد انگل درمان می‌شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا کسی که می‌شناسید هر یک از علائم مننژیت را دارید، فوراً به بهترین دکتر متخصص مغز و اعصاب و نورولوژی مراجعه کنید و یا با اورژانس تماس بگیرید. مننژیت یک بیماری جدی است که نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارد. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند به جلوگیری از عوارض جدی و نجات جان فرد بیمار کمک کند.
