بن ماری چیست؟

بن ماری کلمه‌ای فرانسوی به معنای حمام آب است. از این وسیله در برخی آزمایشگاه‌ها برای تست‌های سرم شناسی، ترکیب برخی مواد شیمیایی، آزمایش‌های دارویی و روش‌های انکوباسیون صنعتی استفاده می‌شود. در بسیاری از انواع مدل‌های بن ماری از آب استفاده می‌شود اما نمونه‌هایی نیز هستند که با روغن داغ کار می‌کنند. محدوده حرارتی که بن ماری با آن کار می‌کند از حدود دمای معمولی تا 60 درجه سانتی‌گراد را پوشش می‌دهد. در بعضی مدل‌ها نیز از پوشش خاصی استفاده می‌شود که تا دمای بالای ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد گرما تولید می‌کنند. عموماً بن ماری‌ها بین دو الی سی لیتر ظرفیت دارند.

ساختار یک بن ماری

اجزای بن ماری عبارت‌اند از: یک کنترل الکتریکی، صفحه نمایش، در یا پوشش و یک مخزن. در این نوع دستگاه‌ها ممکن است اجزای دیگری مانند دماسنج و همزن برای ثابت نگه داشتن دما نیز به کار گرفته شود.

جهت آشنایی بیشتر با انواع مواد شیمیایی ،انواع همزن مکانیکی و چگونگی انجام بن ماری به وبسایت رسمی شرکت پارس فراسو مراجعه فرمایید.

اصول عملکرد بن ماری چیست؟

این دستگاه از فولاد ساخته شده و برای حفاظت، داخل آن را با رنگ الکترو استاتیک پوشش می‌دهند که مقاومت و چسبندگی بالایی دارد. بن ماری دارای یک پنل خارجی است که کلید‌های کنترل فعالیت، روی آن تعبیه شده‌اند. این دستگاه از یک تانک مجهز به مواد «مقاوم به زنگ زدن» تشکیل شده است که در پایین این تانک، مقاومت‌ها و المنت‌های الکتریکی نصب شده‌اند. با اتصال الکتریسیته و گرم شدن این مقاومت‌ها، مایع داخل بن ماری نیز گرم می‌شود. برای مشخص کردن محدوده دمایی بن ماری از کنترلر‌هایی مانند ترموستات استفاده می‌شود.

نوع شناور این نوع مقاومت، در داخل یک لوله بسته قرار داشته و از قسمت پایین محفظه با گرم کننده میانی در ارتباط است. قسمت خارجی این مقاومت در پایین ظرف و بیرون آن قرار دارد. این مقاومت با مواد عایق و روکش دار برای جلوگیری از اتلاف حرارت پوشش داده و حرارت آن از طریق یک ‌هادی حرارتی به انتهای ظرف منتقل می‌شود.

برخی از بن ماری‌ها لوازم جانبی دیگری نیز دارند. نمونه‌هایی نیز وجود دارند که برای کنترل توزیع گرما و یکنواختی حرارت از همزن‌های خودکار بهره می‌برند.

کنترل‌کننده‌های بن ماری

بن ماری‌ها معمولاً کنترلر‌های ساده‌ای دارند. در برخی مدل‌های پیشرفته‌تر کنترل کننده‌ها به پردازنده‌ متصل می‌شوند. عملکرد این پردازنده‌ها با توجه به نوع بن ماری، متفاوت است. یک نمونه از صفحه کنترل کننده بن ماری می‌تواند شامل کلید‌های زیر باشد:

• کلید روشن و خاموش
• کلید فهرست انتخاب پارامترهای عملیاتی از قبیل: دما، آلارم هشدار دهنده دما، واحد دما بر حسب C,°F°
• دو کلید برای تنظیم دما
• یک صفحه نمایش
• یک چراغ راهنما
• چراغ‌های تشخیص واحد دما C,°F°

عملکرد بن ماری

بن ماری با انرژی الکتریکی به کار می‌افتد و برای حفاظت از دستگاه و ایمنی نیروی انسانی‌، از یک منبع الکتریکی مجهز به اتصال زمین استفاده می‌کند. بن ماری‌ها عموماً با جریان الکتریکی ۱۲۰ ولت با فرکانس ۶۰ هرتز یا ۲۳۰–۲۲۰ ولت با فرکانس ۶۰/۵۰ هرتز فعال می‌شوند. برای نصب و راه‌اندازی راحت تر این نوع دستگاه‌ها بایستی در کنار آن‌ها یک سینک برای پر و خالی کردن آن نصب شود.

وزن بن ماری در زمان پر بودن متناسب به حجم آن زیاد است؛ برای کار کردن با بن ماری باید طوری آن را نصب کنید که مقاومت لازم برای این وزن بالا را داشته باشد. همچنین باید مطمئن باشید که مکانی که بن ماری را در آن نصب می‌کنید فضای کافی برای قرار دادن نمونه‌ها و لوازم جانبی دیگر که در هنگام استفاده به کار می‌آیند وجود داشته باشد.

نکته‌ای مهم در رابطه با محل نصب بن ماری، این است که آن را در محلی که جریان هوای شدید و قویی وجود دارد؛ قرار ندهید. چون امکان دارد عملکرد دستگاه با این وجود مختل شود.

چطور از بن ماری استفاده کنیم؟

قبل از استفاده از بن ماری باید از تمیز و پاک بودن دستگاه مطمئن شوید. باید خاطر جمع شوید که نصب دستگاه درست انجام شده که مراحل این بررسی به شکل زیر است:

• بن ماری را برای شروع کار پر از آب کنید.

باید در این مرحله بررسی کنید که محفظه گرم کننده به درستی در محل اصلی خود جاگذاری شده است. سطح مایع بین 4 تا 5 سانت از لبه تانک فاصله داشته باشد.

• ابزار کنترل عوامل، از قبیل ترمومترها و دستگاه گردش مایع را فعال کنید.

تعدادی از این ابزارها را برای استفاده در زمان‌های مورد نیاز به صورت یدکی ذخیره کنید.

بررسی کنید که مکان حباب ترمومتر و میله مدرج شده برای اطمینان از اعداد قرائت شده درست انتخاب شده‌است.

• اگر بن ماری از آب استفاده می‌کند؛ حتما به دستورالعمل‌های سازنده برای جلوگیری از رشد قارچ و خزه در آن استفاده کنید.
• کلید اصلی را در موقعیت روشن قرار دهید. بعضی از سازندگان، کنترل‌ها را با سیستم‌های میکروپروسسوری جایگزین کرده‌اند که به‌طور اتوماتیک با فعال شدن کلید شروع به بررسی فعالیت‌ها می‌کنند.
• عملکرد دما را با استفاده از از فهرست دستگاه و کلیدهای تنظیم کننده، کنترل کنید.
• کلید قطع دما را در بن ماری‌هایی که دارای این کلید هستند انتخاب کنید.

این کلید، به عنوان یک کنترل‌کننده امنیتی، در زمانی که مایع به دمای مورد نظر رسیده باشد از ورود جریان برق به دستگاه جلوگیری می‌کند. این گزینه را با استفاده از کلید منوی دستگاه که از طریق کلید تنظیم پارامترها کنترل می‌شود؛ انتخاب کنید.

در پایان

بن ماری یک تجهیز آزمایشگاهی برای گرم کردن نمونه‌ها به صورت یکنواخت است. نام این تجهیز، فرانسوی بوده و به معنای حمام آب است. این وسیله در آزمایشگاه‌های مختلف استفاده می‌شود و این دستگاه‌ها از طرف دیگر دارای انواع مختلفی هستند. در مقاله حاضر بن ماری و چگونگی استفاده از آن را معرفی کردیم.