تاریخچه جشن آذرگان و تاریخ دقیق جشن آذرگان را به همراه جزئیات کامل این جشن باستانی ایرانیان را در ادامه این بخش از مجله شبونه مشاهده نمایید.
سالهاست که در نهم آذر ماه جشن آذرگان در برخی از شهرهای کشورمان برگزار می شود یک آیین دیرینه که در بعضی از شهرهای ایران اجرا می شود جشن آذرگان به معنای روز آذر در ماه آذر می باشد که بر اساس تقویم خورشیدی به گفته ابوریحان بیرونی در نهم آذر ماه آذرگان معین گردیده است و مردم به روشن کردن آتش میپردازند
به عبارت دیگر این روز جشن آتش می نامند که زرتشتیان در ایران باستان آتش برافروخته و دعا می کردند
ایرانیان باستان آتش را یکی از پدیده های طبیعی بوده که در نزد ایرانیان بسیار حائز اهمیت و مقدس می باشد و به اعتقاد آنها گرمای حاصل از آتش می تواند افراد را به هم نزدیک کرده و دورهمی صمیمانه ای را به وجود آورد.
تاریخچه جشن آذرگان
این مراسم در زمان ساسانیان بنا شد اولین پادشاه ساسانیان اردشیر بابکان یا اردشیراول بود که در شهر استخر که نام کنونی آن مرودشت در استان فارس می باشد سلسله ساسانیان را بنا نهاد و در نهم آذرماه جشن آذرگان را برگزار کرد بعد از سقوط امپراطوری اشکانی در سال ۲۰۵ هجری شمسی توانست شاهنشاهی خود را بنا نهد بسیاری از اعیاد ایرانیان باستان را از او بنا کرده است
این مراسم بیشتر در بین زرتشتیان شهرهای کرمان و یزد و شیراز و تهران برگزار می شود.
براساس روایات و متون موجود در روزگار ساسانیان و بر مبنای نظام طبقاتی ایران آن دوران، سه آتش یا آتشکده بزرگ اساطیری وجود داشت: آتشکده آذرفَرَنْبَغ یا آتش موبدان در فارس که مخصوص طبقه روحانیون زردشتی بود، آتشکده آذرگُشْنَسْبْ یا آذرگشسب موسوم به آتش ارتشتاران در منطقه تکاب در آذربایجان غربی مخصوص طبقه جنگاوران و نظامیان و سرانجام آتشکده آذربُرزینمهر یا آتش کشاورزان در ریوند خراسان.
در باورهای ایرانیان باستان آتش همچون دیگر عناصر اصلی آفریده خداوند یعنی آب، باد و خاک میبایست به دور از ناپاکی و آلودگی نگهداری میشد. به همین دلیل سوزاندن اجساد و زبالهها در آتش همانند تدفین آنها، در میان ایرانیان بهشدت ممنوع بود.
چرا آذرگان را جشن میگیریم؟
جشن باستانی آذرگان در ستایش آتش یا به زبان اوستایی آتَر/آتَرش است. آتش در ایران باستان بسیار مقدس خوانده میشود. نور و گرمایی که آتش به آدمی عرضه میکند نمادی از مهر و لطف آذر اهورایی است و به همین خاطر است که زردتشتیان در آتشکدههای خود به پرستش این عنصر طبیعی میپرداختند.
در حقیقت، جشن باستانی آذرگان درستایش آذر اهورایی برگزار میشود. مفاهیم استعاری این احترام و عشق بسیار وسیع، جالب و ارزشمند است. آتش در نزد زرتشتیان نمادی از تجلی پروردگار است. این نگاه نمادین به نور فقط در آیین زرتشتی وجود ندارد و در مذاهب دیگر هم به آن پرداخته شده است. مثلا آیهای در قرآن مجید میفرماید: «خداوند نور آسمانها و زمین است» یا در انجیل نوشته شده: «خداوند نور محض است و هیچ ظلمت و تیرگی در آن وجود ندارد». پس آتش نمادی از نور پروردگار است و به همین خاطر، زرتشتیان برای عبادت، قبله خود را به سمت آتش انتخاب کردهاند.